انتشار در ایندیپندنت فارسی
هفت ماه پس از آن‌که عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهور ۸۲ ساله الجزایر، با اعتراضات مردمی کنار رفت، رئیس‌جمهور جدیدی انتخاب شده است. البته اکثریت مردم حاضر به شرکت در انتخابات روز پنجشنبه نشدند و رئيس‌جمهور جدید از مشروعیت سیاسی چندانی برخوردار نیست.
عبدالمجید تبون، نخست‌وزیر سابق که از نزدیکان فرماندهی پرقدرت ارتش کشور است، برنده انتخابات اعلام شد. رئیس «اداره انتخاباتی ملی مستقل» امروز جمعه اعلام کرد تبون ۷۴ ساله با ۵۸/۱۵ درصد آرا انتخاب شده است. اما حتی طبق آمار رسمی تنها ۴۰ درصد در انتخابات شرکت کردند. تحلیل‌گران مستقل رقم واقعی را حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد می‌دانند. اعتراض‌های خیابانی گسترده مردم در سراسر کشور نشان می‌دهد که روند انتخاباتی مورد تایید مردم نیست.
قدرت واقعی در الجزایر امروز در دستان جاید صالح است، فرمانده قدرتمند ارتش که حتی پیش از کنار رفتن بوتفلیقه در ماه آوریل نیز مدت‌ها به عنوان قوی‌ترین مرد الجزایر شناخته می‌شد. تبون نیز از نزدیکان به صالح است و بعید است بتواند به این راحتی از زیر سایه او خارج شود.
طرفداران جنبش دموکراسی‌خواهی در الجزایر عموما انتخابات را تحریم کرده بودند. به غیر از تبون بقیه نامزدها نیز همه به نوعی مرتبط با هیات حاکمه نزدیک به ارتش و حزب «جبهه آزادی‌بخش ملی» بودند که از زمان استقلال الجزایر در سال ۱۹۶۲ قدرت را در این کشور حفظ کرده است. نفر دوم انتخابات با ۱۷.۳۸ درصد آرا، عبدالقادر بن قرینه، سیاستمداری ۵۷ ساله است که قبلا وزیر گردشگری بود. نفر سوم، علی بن فلیس، نخست‌وزیر سابق، ۱۰.۵۵ درصد رای آورد. عزالدین میهوبی، وزیر سابق فرهنگ، با ۷.۲۶ درصد در جایگاه بعدی قرار گرفت و سپس نوبت عبدالعزیز بلعید بود که چند سال پیش با خروج از حزب حاکم، جنبش «المستقبل» (آینده) را تشکیل داد. او ۶.۶۶ درصد رای آورد.
با این حساب تعجبی نیست که رای‌دهندگانی که خواهان تغییر هستند اقبال چندانی به این انتخابات و نامزدهای دولتی‌اش نداشتند.
آیا تبون می‌تواند ثبات بیاورد؟
حالا که اسم تبون از صندوق رای در آمده آیا او قادر به آوردن ثبات به الجزایر و پایان جنبش خواهد بود؟
کسانی که به چنین چیزی امیدوارند می‌گویند او با آن‌چه «دار و دسته» حاکم می‌نامد زاویه دارد و حاضر است به سرعت تغییراتی در کشور ایجاد کند. کنار گذاشتن تبون در سال ۲۰۱۷، پس از تنها چند ماه نخست‌وزیری، البته بخاطر موضوع دیگری بود. گفته می‌شد او در دیدار با همتای فرانسوی خود، ادوآرد فیلیپ، از این گفته که به زودی جای بوتفلیقه را خواهد گرفت. خبر به گوش رئيس‌جمهور رسیده بود و همین باعث کنار رفتن نخست‌وزیر شده بود.
تبون در اولین سخنان خود پس از اعلام پیروزی گفت «دستش» را به سوی جنبش اعتراضی دراز می‌کند و به دنبال «گفتگویی برای ساختن الجزایر جدید است.» او در نشستی خبری در ضمن گفت جلسات «مشاوره» برای تنظیم قانون اساسی جدید برگزار خواهد کرد و این قانون جدید سپس به همه‌پرسی گذاشته خواهد شد. تبون در ضمن وعده داد با انجام اصلاحات اقتصادی میزان واردات را کاهش دهد. سوال اصلی اما این‌جا است که آیا رئیس‌جمهور جدید برای کسب رضایت مردم دست به آزاد کردن زندانیان سیاسی و تضمین آزادی بیان و مطبوعات آزاد خواهد زد یا نه؟
برخی هواداران تبون می‌گویند او دیوان‌سالاری بوده که با اولیگارش‌های ثروتمند و فاسد نزدیک به بوتفلیقه برخورد کرده. اما اخیرا یکی از پسران خود او در پرونده‌ای مربوط به فساد و قاچاق کوکائین دستگیر شد. معترضین در اشاره به همین در خیابان برای به تمسخر کشیدن او، آرد نشان می‌دادند. حامیان تبون اما می‌گویند او با دستگیری پسرش مشکلی نداشته و این نشان می‌دهد به استقلال قوه قضائیه متعهد است.
تبون برای انجام اصلاحات گسترده اقتصادی با مشکلات بسیاری روبرو خواهد بود. تقریبا تمام درآمد دولتی الجزایر متکی به صادرات نفت و گاز است که در سال‌های گذشته هم قیمت‌شان پایین آمده و هم سهم الجزایر از بازار آن‌ها. بودجه سال ۲۰۲۰ که پیش از انتخابات تایید شده شامل نزدیک ده درصد کاهش بودجه دولتی است گرچه یارانه‌ها سرجای خود باقی مانده‌اند.
اعتراضات جنبش مردمی که «حرک» نامیده می‌شود همچنان ادامه دارد. خیلی‌ها دوست دارند از بی‌رهبری این جنبش بگویند اما جامعه مدنی قوی الجزایر چهره‌های بسیاری دارد که به محض این‌که پتانسیل رهبری می‌شوند سر از زندان در می‌آورند.
یک نمونه واضح لخضر بورقعه است، از قهرمانان جنگ داخلی الجزایر و چهره محبوب مردمی که پس از حمایت از «حرک» و انتقاد از جاید صالح در ماه ژوئن به زندان انداخته شد. یکی از اقوام او، عمر بورقعه، امروز گفت لخضر حاضر به پذیرش نتیجه انتخابات روز پنجشنبه نیست.
عمر بورقعه افزود: «اسم این انتخابات نیست؛ انتصابات است. نظام مورد حمایت ارتش نامزد خودش را منصوب کرده.» او گفت لخضر بورقعه ۸۶ ساله باور دارد که «حرک» مقابل نظام ارتشی پیروز خواهد شد: «ایشان از نظر ذهنی بسیار قوی است و مطمئن است که عمر حکومت این دار و دسته قدیمی به پایان رسیده. دیر یا زود قدرت را رها خواهند کرد.»
