دو جوان ایرانیتبار که شهروندی مشترک بریتانیا و ازبکستان را داشتند هفته پیش از فرودگاه جان اف کندیِ نیویورک دیپورت شدند. طبق اطلاع منابع موثق به ایرانوایر، این در پی آن بود که این دو به یکی از سوالهای غیرمنتظرهای که با آن روبرو شدند پاسخی اشتباه دادند. این دو جوان از اقلیت تحت ستم بهایی هستند.
هر دو جوان زیر ۲۵ سال سن دارند و متولد و بزرگشده ازبکستان هستند و شهروندی بریتانیا هم دارند. آنها برای دیدار از خانواده خود به آمریکا میآمدند و جواز سفر به آمریکا موسوم به «استا» را نیز دارا بودند. از آنجا که قرار بود نزد خانوادهشان بروند پول چندانی همراه نداشتند و به همین خاطر مورد پرسشهای مکرر مامورین مرزی قرار گرفتند. وقتی یکی از آنها گفت که میتوانند برای جبران مخارج در رستوران یکی از اقوامشان کمک کنند این به معنی قصد کار غیرمجاز گرفته شد و بلافاصله دیپورت شدند. آنها از مسکو میآمدند و به همین شهر نیز باز پس فرستاده شدند.
لیلا منصوری، وکیل و فعال جامعه ایرانیانِ آمریکا که بین لندن و واشنگتن زندگی میکند، دیر از ماجرا با خبر شد.
خانم منصوری در گفتگویی تلفنی از لندن به ایرانوایر گفت: «تا با من تماس گرفتند بلافاصله دست به عمل زدم و با «شورای روابط اسلام و آمریکا» تماس گرفتم و آنها نیز با مدیر فرودگاه کندی تماس گرفتند اما دیر شده بود و پسشان فرستاده بودند.»
آلبرت فاکس کان، مدیر حقوقی شعبه «شورا» در نیویورک که بخاطر تلاشهایش برای ایجاد همکاری بین مسلمانان و یهودیان معروف است، شخصا وارد عمل شد اما خیلی دیر شده بود.
منصوری که در ضمن جزو هیات مدیره «کانون وکلای ایرانی در آمریکا» هم هست مدتها است در مورد پروندههای اینجنینی کار میکند، بخصوص در پی تلاشهای دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای محدود کردن مسافرین از بعضی کشورهای مسلمان. او میگوید اگر خانواده قبل از سفر با او تماس گرفته بودند میتوانستند بهتر آماده شوند.
منصوری میافزاید: «خیلیها نمیدانند که لب مرز ازشان سوالهای شخصی میپرسند. شاید بخواهند بلیت برگشت را ببینند یا بپرسند شغلتان چیست یا ازدواج کردهاید یا نه.»
خانم منصوری در ضمن میگوید مسافرین نباید اسنادی غیرضروری که احتمالا بتوانند موجب سو تفاهم شوند همراه داشته باشند. بعضی دانشجویان پیش از این بخاطر داشتن کارت ویزیتی که نشان میداده خدماتی ارائه میکنند دیپورت شدهاند.
دیگر داستان دردناک دیپورت شدن به ماه اوت برمیگردد. دانشجویی بریتانیایی که در لس آنجلس زندگی میکرد و در آنجا هم خانهای اجاره کرده بود و هم ماشین داشت و هم یک سال دانشگاه را تمام کرده بود پس از اینکه برای دیدار پدرش دو هفته به بریتانیا رفت اجازه بازگشت به آمریکا نیافت. در اسناد او خطایی تایپی توسط دانشگاه انجام شده بود و همین بود که او را از فرودگاه بوستون دیپورت کردند و تلاشهای مکررش برای بازگشت هنوز نتیجه نداده.
اما اگر یک عامل هست که میتواند جلوی چنین عاقبتهای تلخی را بگیرد فشار و فعالیت حقوقی است. اینرا در ماجرای خانوادهای ایرانی میبینیم که چند هفته پیش در استانبول از سوار شدن به هواپیمایی به مقصد آمریکا منع شدند. آنها که در لاتاری کارت سبز آمریکا برنده شده بودند، تمام دار و ندارشان را فروخته بودند و عازم لس آنجلس بودند تا به اقوامشان در این شهر ایرانینشین بپیوندند. اما به دستور وزارت امنیت کشور آمریکا از هواپیمای ترکیش ایرلاینز پیادهشان کردند با اینکه تازه یک شب پیش از پرواز ویزای خود را از سفارت آمریکا در ارمنستان گرفته بودند. اما خانم منصوری تا از ماجرا با خبر شد دست به عمل زد. کار وقتی جدی شد که پای سناتور کامالا هریس از کالیفرنیا به میان آمد. در نهایت ویزاهای خانواده از نو صادر شد و آنها اکنون در آمریکا هستند.
تجربه نشان داده که دخالت وکلا و فعالین همیشه میتواند موجب تغییر شود.
با لیلا منصوری، عضو هیات مدیره «کانون وکلای ایرانی در آمریکا» میتوانید با این آدرس تماس بگیرید: leila@iaba.us