پاپوآ گینه نو به انزوا از جهان بیرون مشهور است؛ کشوری فراخ که هفت میلیون نفر مردم آن به حداقل ۸۵۲ زبان شناخته شده دنیا صحبت میکنند. اما اهالی روستایی کوچک به نام «داگا» در این کشور چند روز گذشته در تکاپو بودند هر طور شده یک ماشین فتوکپی را از کوه و جنگل بگذرانند تا بتوانند اعلامیههای یك جشن را چاپ کنند. آنچه این آخرهفتۀ داگا را به تهران وصل می کرد، تولد «بهاالله» بود؛ رهبری مذهبی كه ٢٠٠سال پیش متولد شد و امروز بیش از هفت میلیون پیرو در تمام کشورهای دنیا دارد.
آخر این هفته ای که گذشت، تولد بهاالله طبق تقویم بهاییها جشن گرفته شد؛ از اولین غروب خورشید در منطقه اقیانوس آرام در ۲۰ اکتبر تا آخرین ثانیههای روز۲۲ اکتبر در قاره امریکا. از راهپیمایی در خیابانهای «لوبومباشی» در جمهوری دموکراتیک کنگو و جشنی در مدرسهای در «ال چامیزوی» کلمبیا تا سر زدن دستهجمعی بهاییها به اماکن مذهبی در ژاپن و برگزاری مراسم دعا در تمام آنها.
این جشن ها در حالی برگزار شدند كه بهاییان در ایران با ۳۰۰ هزار نفر جمعیت، به عنوان بزرگ ترین اقلیت مذهبی کشور، به شدت سرکوب میشوند و در روزهای گذشته نیز برخی از آن ها بازداشت شده اند.
علاوه بر جنب و جوش های مردمی به مناسبت میلاد بهاالله در سراسر دنیا، پیام های رهبران كشورهای مختلف نیز این روزها به سوی جامعه بهایی روانه شده است؛ «ترزا می»، نخستوزیر بریتانیا یکی از شاخصترین این چهرهها است. او در پیامی، بهاییان را بخش مهمی از جامعه بریتانیا معرفی کرده و گفته است:«آموزههای بهاالله همچنان به مردم در سراسر جهان الهام میبخشد.»
او افزوده است: «ما همه میتوانیم از سخاوت و خرد او بیاموزیم.»
«جیمی کارتر»، رییسجمهوری پیشین امریکا نیز با فرستادن پیامی، از محوریت صلح، برابری بشری و وحدت مذهبی که در نوشتههای بهایی دیده، گفته و افزوده است که آموزههای این دیانت میتوانند کمک کار آنهایی باشند که علیه بیعدالتی نظاممند علیه آفریقایی-امریکاییها و ملل بومی مبارزه میکنند.
در امریکا، یکی از بخشهای شاخص جامعه بهایی، سیاهپوستان هستند که نقش مهمی در جنبش آفریقایی-امریکاییهای این کشور داشتهاند. روز یک شنبه در جشن تولد ۲۰۰ سالگی بهاالله در مرکز بهاییهای نیویورک، نیایش زیبایی انجام شد که در واقع، ترجمه انگلیسی گفتههایی از بهاالله بود به سبک موسیقی کلیسایی سیاهان امریکا. این مراسم می تواند ترجمه بخشی از پیام كارتر باشد.
نخستوزیر هند، «نارندرا مودی»، یکی دیگر از رهبران مهم جهان است که به این مناسبت پیام داده است. بهاییهای هند بزرگ ترین جامعه بهایی جهان به شمار می روند و یکی از شناختهشدهترین آنها. این به علت وجود «مشرقالاذکار» زیبا در دهلی است که به نام «معبد نیلوفر» معروف شده است؛ معبد آیین بهایی.
مودی در پیام خود از عشق و احترام در آموزههای بهایی گفته است و از روحیه دوستی و برادری همگانی در این دیانت.
در آن سوی دنیا، نخستوزیرهای هر دو کشور استرالیا و نیوزلند نیز این عید مذهبی را تبریک گفته و بسیاری از رهبران منطقهای و محلی این کشورها نیز چنین کرده اند. «مارک مکگوان»، نخستوزیر ایالت استرالیای غربی، یکی از این چهرهها بود. «بیل شورتن»، رهبر حزب «کارگر» استرالیا نیز مشارکت بهاییها در تنوع موجود در استرالیای چندفرهنگی را ستود.
روسای جمهوری اتریش و آلمان، نخستوزیران سری لانکا و سنگاپور، رییس دولت در ساموآ که روزگاری پادشاه آن بهایی بود، معاون نخستوزیر نپال، دبیرخانه دولتی مسایل مذهبی در رومانی، شماری از مقامات در آرژانتین و مقامات ارشد ویتنام از دیگر چهرههایی هستند که به مناسبت تولد بهاالله پیام تبریک فرستادهاند.
اداره پست ملی هلند هم به همین مناسبت تمبری ویژه منتشر کرده که در آن از هنرمندیِ «حسین مشکین قلم» استفاده شده است؛ یکی از ۱۹ حواری اولیه بهاالله و از بزرگترین خوشنویسان تاریخ ایران که به «میرعماد ثانی» مشهور است.
برای بسیاری از بهاییها، یکی از تاثیرگذارترین پیامها از سوی «رضا مریدی» صادر شد که وزیر دولت انتاریو، مهمترین ایالت کانادا است. پیام مریدی به انگلیسی بود اما همه میدانند او ایرانی-کانادایی است و متولد و بزرگ شده ایران.
در میان کشورهای مسلمان هم که روزگاری بهاییها در آنها با مشکلات بسیار مواجه بودند، اکنون شاهد تغییر اوضاع هستیم. به غیر از یمن که «ایرانوایر» اخیرا در مورد سرکوب بهاییها در این کشور گزارشی منتشر کرده است، بهاییها اکنون میگویند که در بقیه کشورهای مسلمان با مشکلات خاصی مواجه نیستند. در چند روز گذشته حتی بسیاری از رهبران کشورهای مسلمان نیز به بهاییها پیام تبریک فرستاده اند.وزیر امور فرهنگی بنگلادش با انتشار بیانیهای گفته است: «هدف محوری دیانت بهایی، وحدت و دوستی میان نژادها و مردمان مختلف کره زمین است.»
او این اصل مهم دنیانت بهایی را ستوده است.
در مالزی نیز یک وزیر دولت با ستایش از بهاییها، گفته است آنها مشوقان فعال گفت وگوی بین مذاهب هستند و حقیقتا در راه وحدت و هماهنگی بین جمعیت چندقومیتی و چندمذهبی این کشور تلاش میکنند. این مقام دولتی، آموزههای بهاالله در مورد یکی بودن جهان و بشریت را ستوده و جمله معروف او را نقل کرده است: «فی الحقیقه، عالم یک وطن محسوب است و من علی الارض اهل آن.»
در قزاقستان، «بریک آرین»، معاون وزیر امور مذهبی و جامعه مدنی، نامهای خطاب به بهاییها نوشته و خدمات معنوی شهروندان بهایی را کشورش مورد ستایش قرار داده است.
در پاکستان، کشوری که به آزادی مذهبی معروف نیست و بهاییها در آن با چالشهایی مثل عدم دریافت اجازه برای ساخت عبادتگاه مواجه بودهاند، «آسیه نصیر»، نماینده مجلسی كه عضو حزب «جمعیت علمای اسلام» (فاضل) است، چند هفته پیش جشنی برای دویستمین سالگرد تولد بهاالله برگزار کرد. وزیر امور مذهبی و هماهنگی بین مذاهب دولت فدرال پاکستان هم در ماه اوت پیامی برای بهاییان فرستاد تا بر صلح و وحدت که آموزههای محوری دیانت بهایی هستند، تاکید کند. او افزود که بهاییهای پاکستان «جماعتی صلحدوست» هستند.
هنگام خواندن پیام ها و دنبال کردن واکنشهای جهانی، بیش از همه به یاد خانهای در «سووتو»، در نزدیکی ژوهانسبورگ، بزرگترین شهر آفریقای جنوبی بودم. در این خانه در محلهای که در تمام دنیا به مبارزات ضدآپارتاید معروف است، پیرمردی سیاهپوست و بهایی برایم از روزهای گذشته میگفت. او روی دیوار خانهاش نقشهای داشت که سفرهای بهاالله پس از تبعید از ایران به عثمانی را نشان میداد. حول تهران، به عنوان شهر تولد بهاالله، ستاره بزرگی نقش بسته بود. پیرمرد میگفت آرزویش این است که روزی به زیارت اماکن مقدس بهاییها در ایران و عراق برود. اینکه چه طور در گوشهای در آفریقای جنوبی، نام شهر محل تولدم توسط این غریبه بزرگ داشته میشد، احساسی فراموش نکردنی بود. رویا و امید او نیز در ذهن من مانده است؛ سالگرد تولد بهالله در تهران.