شهروند ایرانی-آمریکایی متهم به نقض تحریم‌ها توسط ترامپ تبرئه شد

انتشار در ایندیپندنت فارسی

دکتر محمودرضا بانکی به نظر تنها ایرانی‌تباری است که در فهرست عفوشدگان توسط ترامپ در روز آخر ریاست‌جمهوری‌اش قرار دارد.

این فعال عرصه مدیریت ۴۴ ساله متولد تهران است و در نوجوانی برای تحصیل در دانشگاه به آمریکا آمد و از دهه ۱۹۹۰ شهروندی این کشور را دارد. او لیسانسش را از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی گرفت و دکترایش در مهندسی شیمی را از دانشگاه پرینستون. مقالات علمی‌اش در چند ژورنال‌ معتبر دانشگاهی پیدا می‌شوند. پس از دکترا در یکی از مشهورترین شرکت‌های مشاوره جهان به نام «مک‌کینزی» در نیویورک کار می‌کرد.

بانکی در سال ۲۰۱۰ به جرم نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران در نیویورک دستگیر شد. او البته  پس از نزدیک به دو سال حضور در زندان موفق شد در دادگاه تجدیدنظر پیروز شود اما برخی محکومیت‌ها (در مورد دروغ گفتن در دادگاه) همچنان در پرونده‌اش مانده بودند و محدودیت‌های بسیاری برایش ایجاد کرده بودند. او از جمله حق رای و حق دریافت کمک از دولت را نداشت. در آمریکا کسانی که محکومیت موسوم به «فلونی»‌ در پرونده دارند از خیلی حقوق دیگر نیز به طور غیررسمی محروم می‌شوند. مثلا خیلی آپارتمان‌ها حاضر به اجاره به آن‌ها نیستند و خیلی مشاغل آن‌ها را نمی‌پذیرند.

پرونده دکتر بانکی در آن سال‌ها جنجال‌های بسیاری به پا کرده بود چرا که به نظر می‌رسد تنها جرم او این بوده که با استفاده از صرافی‌های مختلف بخشی از دارایی‌های خانوادگی خود (حدود سه و نیم میلیون دلار)‌ را از ایران به آمریکا آورده و با آن خانه‌ای در منهتنِ نیویورک خریده است.

وقتی پرونده به دادگاه رفت، بسیاری چهره‌های شاخص از جمله شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل، به قاضی پرونده، جان کینان، نامه نوشتند و خواهان بخشش دکتر بانکی شدند. حتی ریچارد نیوکامب، مدیر سابق دفتری در وزارت خزانه‌داری که وظیفه‌اش مقابله با نقض تحریم‌ها است نیز تقاضای بخشش کرده بود. با این حال قاضی کینان، بانکی را به نزدیک سه سال (۳۰ ماه) زندان محکوم کرد. بانکی قریب دو سال را در زندان گذراند و اما در اکتبر ۲۰۱۱ بالاخره یک دادگاه تجدیدنظر رای به آزادی او داد با این استدلال که انتقال دارایی‌های خانوادگی نباید جزو تحریم‌ها محسوب شود.

اما دادستانی مجددا دست به شکایت دیگری علیه دکتر بانکی زد و او نهایتا با گذشتن از ۷۱۰ هزار دلار از دارایی‌هایش بود که پرونده را مختومه کرد گرچه برخی محکومیت‌ها پابرجا ماندند. بانکی در سال ۲۰۱۴ در یک سخنرانی «تد» داستان خود را بازگو کرد.

بانکی حالا در حالی مورد عفو ریاست‌جمهور قرار می‌گیرد که برخی چهره‌های شاخص کنگره آمریکا این امر را تقاضا کرده بودند از جمله جان لوئیسِ فقید، نماینده کنگره و چهره نمادین جنبش حقوق مدنی. سناتور دیان فاینشتین دیگر چهره سرشناسی است که تقاضای عفو بانکی را کرده بود.

کاخ سفید در پشتیبانی از تصمیم خود برای عفو کامل دکتر بانکی در بیانیه‌ای گفت: «دکتر بانکی خود را وقف جامعه‌اش کرده و عشق و احترامی صمیمانه به ایالات متحده نشان داده است.»

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *